Więzadło krzyżowe przednie jest w stanie wytrzymać obciążenie rzędu aż 2160 N. Zatem co może wpłynąć na uszkodzenie tak silnej struktury? Jak wybrać odpowiednią metodę leczenia? Odpowiedź znajdziesz w tym poście!
Zacznijmy od przedstawienia struktury, o której mowa.
Więzadło krzyżowe przednie (anterior cruciate ligament – ACL) to jedna z najważniejszych wewnątrzstawowych struktur biernie stabilizujących staw kolanowy. Biegnie od tylnej powierzchni kłykcia bocznego kości udowej do przedniej powierzchni międzykłykciowej kości piszczelowej. Długość więzadła zwykle wynosi od 3,7 cm do 4,2 cm, a grubość około 5 mm.
Pełni bardzo ważne funkcje wpływające na stabilność stawu:
- uniemożliwia przednią translację (przesunięcia się) podudzia względem kości udowej,
- uniemożliwia rotacje kości piszczelowej względem udowej,
- ogranicza nadmierne zgięcie oraz przeprost stawu kolanowego,
- ogranicza szpotawienie i koślawienie.
Ponadto więzadło krzyżowe przednie dzięki zawartości receptorów czucia głębokiego odpowiada przede wszystkim za koordynację ruchów kończyny dolnej oraz kontrolowanie i regulację napięcia mięśni w czasie wykonywania ruchu stawem.
Jak już wcześniej było wspomniane wytrzymałość więzadła sięga średnio 2160 N. Porównywalnie przy wykonywaniu czynności związanych z życiem codziennym, na przykład podczas wchodzenia, czy schodzenia po schodach to obciążenie wynosi około 450 N.
Mimo, że jest to bardzo wytrzymała struktura do jej uszkodzenia dochodzi nie tylko u sportowców, ale i u zwolenników aktywności o charakterze rekreacyjnym.
Jakie najczęstsze mechanizmy odpowiadają za uszkodzenie ACL?
- Mechanizm rotacyjny
Przy ustalonej na podłożu stopie wykonanie nagłego skrętu tułowia szczególnie z obecnością zgięcia w stawie kolanowym
- Mechanizm przeprostny
Obejmuje zadziałanie siły od przodu stawu kolanowego
Czy rekonstrukcja zerwanego ACL jest jedyną metodą leczenia?
Zerwany ACL nie oznacza koniecznej operacji. Podczas utrzymanej stabilności stawu operacja nie jest wskazaniem. Jednak od 1980 roku po dziś dzień nie zebrano jednoznacznych dowodów wskazujących na lepszą metodę leczenia – chirurgicznie, czy zachowawczo? Dlatego pacjent powinien skonsultować się z lekarzem, w celu dokładnej i bardzo wnikliwej oceny stanu kontuzjowanego stawu. W szczególności z wykorzystaniem rezonansu magnetycznego o wysokiej rozdzielczości.
Dotąd także nie wykazano, że zabieg rekonstrukcji zerwanego więzadła zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia osteoartrozy (najczęściej występująca przewlekła choroba układu mięśniowo-kostnego). Możliwość przyszłych uszkodzeń pozostaje w wysokiej klasie ryzyka bez względu na wcześniejszą metodę leczenia. Dowiedziono jednak, że leczenie metodą operacyjną zmniejsza ryzyko wtórnych uszkodzeń łąkotek oraz chrząstek stawowych.
Niemniej jednak przed oraz po zabiegu chirurgicznym, a także w leczeniu zachowawczym niezbędna jest praca z fizjoterapeutą. W zależności od wybranej metody istnieją różne standardy rehabilitacji, które będą odpowiednio i indywidualnie dobrane do potrzeb pacjenta. Działanie fizjoterapeutyczne ma na celu przede wszystkim przywrócenie sprawności pacjentowi.
Jeżeli więc jesteś osobą, u której doszło do uszkodzenia ACL lub jesteś już po/ w trakcie leczenia, koniecznie zgłoś się do profesjonalnego fizjoterapeuty! Pamiętaj, że być może teraz nie odczuwasz częstego/ silnego bólu, jednak z czasem uszkodzenia, nieprawidłowe zrosty nawarstwiają się i możesz doświadczyć zdecydowanego pogorszenia się Twojej sprawności.