Komu z nas nie przytrafiło się skręcenie kostki na nierównym chodniku czy wystającym korzeniu? Szacuje się, że skręcenie stawu skokowego jest najpowszechniejszym urazem w obrębie kończyny dolnej. Większość przypadków jest jednak lekceważona…. a brak prawidłowego procesu leczenia często przypomina o sobie w niedalekiej przyszłości!
Krótka anatomia stawu skokowego
Staw skokowy dzieli się na dwa współpracujące stawy dające mu dużą mobilność:
- staw skokowy górny, czyli staw skokowo-goleniowy
odpowiedzialny za zgięcie i prostowanie stopy - staw skokowy dolny, czyli skokowo-piętowo-łódkowy
odpowiada za inwersję oraz ewersję stopy
Staw skokowy tworzą struktury kostno-więzadłowo-ścięgniste. To oznacza, że cechuje się ogromną wytrzymałością i stabilnością.
Jakie mechanizmy doprowadzają do uszkodzenia stawu skokowego?
- uraz pochodzenia inwersyjnego – sytuacji, w której paluch skierowany jest ku górze (mechanizm przywiedzeniowo-odwróceniowy). Najczęściej dochodzi do uszkodzenia torebki stawowej więzadeł po bocznej stronie stawu.
- uraz pochodzenia ewersyjnego – sytuacja, w której V palec stopy skierowany jest ku górze (mechanizm odwodzeniowo-nawróceniowy). Najczęściej dochodzi do uszkodzenia torebki stawowej oraz więzadeł po przyśrodkowej stronie stawu.
Jakie wyróżnia się stopnie skręcenia stawu skokowego?
I stopnia – raczej brak wyraźnych objawów, ból i obrzęk niski bądź umiarkowany
II stopnia – częściowe uszkodzenie aparatu więzadłowego, niestabilność stawu niski bądź umiarkowany, ból i obrzęk umiarkowane bądź znaczne, widoczny krwiak w obrębie kostki bocznej rozlewający się w kierunku ścięgna Achillesa oraz śródstopia
III stopień – całkowite uszkodzenie więzadeł, zauważalna niestabilność stawu, znaczna bolesność oraz obrzęk, rozległy krwiak
I co dalej?
Oczywiście postępowanie lecznicze będzie uzależnione od stopnia uszkodzenia stawu, ale i od „formy wyjściowej” pacjenta, poziomu i rodzaju aktywności fizycznej oraz częstotliwości nawracania skręceń.
Oprócz farmakoterapii do powrotu do sprawności niezbędna jest fizjoterapia!
Przebyty uraz stawu skokowego ciągnie za sobą problem funkcjonalny, jakim jest nawykowe występowanie tego rodzaju kontuzji.
Większość osób z niezbyt zauważalną niestabilnością lekceważy dalszy proces leczenia. Fizjoterapia skupia się na treningu funkcjonalnym stopy i mięśni goleni, które w przyszłości będą chronić i eliminować zagrożenia mogące doprowadzić do ponowienia urazu. Ważne jest także odzyskanie pełnego zakresu ruchu stawu. Do tego wykorzystuje terapię manualną oraz plan treningowy dobrany indywidualnie do pacjenta.
Niestety w większości przypadków ludzi niezwiązanych ze sportem wygląda to tak, że pacjenci wdrażają farmakoterapię, bo w końcu boli i jest stan zapalny. Natomiast leczenie kończy się tym, że przez czas, zanim zejdzie opuchlizna i ustaną silne dolegliwości bólowych, kontuzjowany leży i nic nie robi…
Dlatego też mam nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu udało mi się zwiększyć Twoją świadomość i będziesz wiedzieć, gdzie udać się po doznanym urazie stawu skokowego. Zapraszamy oczywiście po wcześniejszej diagnostyce obrazowej, a w razie rozległego uszkodzenia również konsultacji lekarskiej.